Tarihin ve Yaşamın Tanığı: Tuz

Kristal kaya tuzu çeşitleri arasında yer alan Çankırı tuzu ile ilgili birçok makalemiz yer almaktadır. Ancak tuz konusunu genel olarak tarihsel ve yaşama etkileri yönüyle ele alan çok nadir yazımız bulunmaktadır. Bu yazımızda tarihin ve yaşamın tanığı olarak nitelendirebileceğimiz tuz hakkında genel bir bilgi vermeye çalışacağım. 

Kimya dilinde sodyum klorür (NaCl) olarak bilinen ve hepimizin evinde kolayca ulaşabildiğimiz bir şeyden bahsedelim: Tuz.

Yaşamın temel yapı taşlarından biri de tuzdur diyebiliriz. Tuzu dünyadan çıkardığımızda Okyanustaki yaşam biter, bitkiler yavaş yavaş yok olur ve yaşama elveda deriz.

Peki insanlık için Tuzun Anlamı Nedir? Şimdi kısaca ona bir göz atalım.

Tuzun Tarih ve Kültürdeki Yeri Hakkında Birkaç İpucu

Şu an için ucuz ve ulaşılabilir olan tuz bir zamanlar bir ödeme aracıydı. Antik Roma’da ve birçok medeniyette tuz lejyonerlerin maaşını ödemek için kullanılmıştır.

Ünlü yazar Kurlansky, Tuz-İnsanlığın Tuzlu Tarihi adlı kitabında, bundan 5 bin yıl önce et ve balığı tuzlayarak saklayan ilk uygarlığın Mısırlılar olduğunu belirtmiştir.

Çin uygarlığında 2000 yıl öncesinde tuz ile ilgili kayıtlara ulaşılırken Mısır ve Sümer medeniyetlerinde de tuz önemli bir yer tutmuştur diyebiliriz.

Azteklerden Japonlara değin tuz dinler tarihinde de önemli bir yer tutmaktadır.

Antik Roma’da tanrılar tuz ve su ile çağırılmaktaydı. Aztekler yaratılışın kaynağına Tuzlu Su demişlerdir.

Japon dininde tanrı kelimesinin karşılığı Şinto olmuştur. Şinto kelimesinin anlamı ise ‘parlatılmış tuz’ .

Kültür ve Medeniyette tuz insanlık tarihi kadar eski ve önemli bir yer tutmaktadır.

İngilizcede ve Latincede maaş kelimesi SALARY olarak kullanılır bu kelimenin kökeni ise SALT yani tuz kelimesinden gelmektedir.

Venedik ve Cenova arasında çıkan en önemli savaş tuz madenleri için yapıldı.

Kısaca tuz tarihi şekillendiren bir madde olarak karşımıza çıkmaktadır.

Peki Tuz Sağlık İçin Ne İfade Eder?

Tuz bir bileşik maddedir. İçerisinde iyot, sodyum,  potasyum iyodür, sodyum iyodür vb. maddeler bulunmaktadır.

Tuz eksikliğinin en büyük yan etkilerinden birisi zeka geriliğidir. Tiroit bezlerinden böbreklere kadar tepeden tırnağa bütün hücrelerimiz tuza ihtiyaç duyar.

Her şeyin fazlasının zarar olduğu gibi tuzun da yan etkileri vardır. Aşırı tuz tüketimi hipertansiyon, felç ve tuz zehirlenmesine neden olmaktadır.

Tuz, beslenme, kas gelişimi, cilt sağlığı, zeka gelişimi, kalp sağlığı gibi hayati bir çok konuda en temel yapı taşlarından biridir.

Temel tatlardan birisi de tuzdur. Temel tatlar acı, tatlı, ekşi ve tuzlu olarak sıralanabilir.

Tuz Çeşitleri Nelerdir?

Onlarca farklı ismi olsa da tuzlar genel olarak iki başlık altında incelenebilir. Tuzlu sudan üretilen tuzlar (Deniz Tuzu) ve Kaya Tuzu.

Deniz Tuzu deniz veya göl suyunun belirli kimyevi işlemlerden geçirilerek üretilen tuz çeşididir.

Kaya tuzu üretimi ise doğada bulundan tuz madenlerinden tuz çıkarılarak yapılmaktadır.

Ülkemizde hem deniz hem de kristal kaya tuzu üretilmektedir.

Kaya tuzları deniz tuzlarına göre daha pahalıdır. Bunun nedeni çıkarmaktaki güçlükler ve insanların daha fazla tercih etmesidir.

Doğallığı ve daha az işlemden geçerek sofralara ulaşması kaya tuzuna rağbeti her geçen gün artırmaktadır.

Kaya tuzu beslenmenin yanı sıra Asya tıbbında mikroplarla savaşmanın bir yolu olarakta kullanılmıştır. İlk olarak Çin ve Hindistan’da tuzla kaplı odalarda astım tedavileri yapıldığı görülmüştür.

Avrupa ve Amerika’da ise insanlar özellikle Sauna, Banyo ve Yatak odalarında Negatif İyonlar ve Radyasyonla mücadele etmek amacıyla Tuz ürünleri kullanmaktadırlar.

En Önemli Tuz Çeşitlerinden Çankırı Kaya Tuzu

İç Anadolu tuz üretimi için çok önemli bir yer tutmaktadır.

Çankırı'daki yeraltı tuz yatakları tarih boyunca Anadolu uygarlıklarına cömertçe tuz kaynaklığı yapmıştır. Çankırı Tuz Kayaçları beyaz yarı saydam bir görünüme sahiptir.

Bölgede Hititlerden beri tuz madenciliği için kullanılan çok sayıda mağara bulunmaktadır.

Çankırı Tuz Lamba,  Çankırı kristal kaya tuzunu kurumsal bir kimlikle üretip pazarlayan önemli bir markadır. Güvenle Tüketebilirsiniz. Ben evimde kullanıyorum. İyi, Mutlu ve Sağlıklı günler dilerim.